Multisensory teaching  – Dạy học bằng đa giác quan

Có rất nhiều cách để thiết kế một bài giảng cuốn hút, bạn có thể dẫn dắt giờ học của mình bằng câu chuyện liên quan đến nội dung chính, các hoạt động tương tác hoặc chuỗi câu hỏi khơi gợi tư duy… dù là gì đi chăng nữa thì bài giảng của bạn sẽ trở nên hiệu quả hơn nếu tận dụng được 5 giác quan trong dạy học.

Sensory (Cảm quan) là bài học vỡ lòng mà bất cứ ai yêu thích công việc dạy học, muốn biến những trải nghiệm đứng lớp trọn vẹn hơn. Từ đó giúp bạn khai mở khả năng cảm nhận, thấu hiểu, giúp học viên tiếp cận nội dung bài học một cách dễ dàng.

Dạy học bằng đa giác quan là phương pháp kết hợp nhiều giác quan cùng một lúc. Các hoạt động dạy học sẽ liên quan đến những yếu tố:

  • Visual – Học qua nhìn và xem 
  • Auditory – Học qua âm thanh, thính giác và lắng nghe
  • Kinesthetic – Học thông qua vận động hoặc chuyển động cơ thể 
  • Tactile – Học thông qua sử dụng xúc giác 
  • Gustatory and Olfactory – Học thông qua vị giác và khứu giác 

Bạn có thể xem video dưới đây, để có góc nhìn khái quát hơn về phương pháp dạy học bằng đa giác quan. 

Tại sao lại dạy học bằng đa giác quan? 

Các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng, mỗi người học đều có điểm mạnh về cảm quan khác nhau. Một số học viên sẽ tiếp thu hiệu quả hơn khi đọc và viết, một số học viên khác sẽ cần kết hợp đến vận động. Chính vì thế, khi được trải nghiệm với phương pháp phù hợp với cách học của mình, người học sẽ tiếp thu kiến thức nhanh hơn, dễ dàng hơn và có thể áp dụng được các khái niệm đã được học vào thực tiễn. Hầu hết các học viên, dù ở mọi lứa tuổi nào, đều thích sự đa dạng mà các kỹ thuật đa giác quan mang lại. 

Lợi ích của dạy học bằng đa giác quan 

Lợi ích chính của việc dạy học đa giác quan là giúp người học lưu trữ được nhiều thông tin hơn. Thông qua quá trình dạy học bằng đa giác quan, giáo viên có thể giúp người học tiếp cận việc học theo cách phù hợp nhất với mình. 

Việc kích thích các giác quan đã được chứng minh là cải thiện khả năng nhận thức tinh thần và duy trì trí nhớ. Quá trình học không chỉ trở nên thú vị, hấp dẫn mà còn hiệu quả hơn. 

Dạy học bằng đa giác quan có thể được điều chỉnh và ứng dụng trong bất kỳ môn học hoặc lĩnh vực nào. 

Trong dạy học tiếng Anh, phương pháp đa giác quan cũng được ứng dụng phổ biến để dạy các học viên nhỏ tuổi bảng chữ cái. Thay vì cố gắng tách chúng thành các khái niệm riêng lẻ, nghiên cứu đã chỉ ra rằng phương pháp tiếp cận đa giác quan giúp trẻ hình thành liên kết giữa các chữ cái, từ và âm thanh với tốc độ nhanh hơn.

Gợi ý các hoạt động dạy học sử dụng phương pháp đa giác quan 

1. Reading

Nghe audio và đọc cùng một lúc sẽ cải thiện tốc độ đọc. Điều là cách giúp học viên hiểu bài tốt hơn so với việc chỉ đọc hoặc chỉ nghe. Trong quá trình dạy học, giáo viên nên ưu tiên lựa chọn những giáo trình kết hợp giữa audio và reading. Một cách khác là giáo viên có thể yêu cầu học sinh luân phiên đọc từng đoạn bài reading. 

2. Role-play (Đóng vai)

Để giờ học trở nên sinh động hơn, giáo viên có thể chia lớp theo nhóm để diễn một đoạn hội thoại do giáo viên chuẩn bị sẵn hoặc đóng vai một vở kịch ngắn mà học sinh tự sáng tạo. Giáo viên có mô tả cụ thể để các em có thể hình dung rõ bối cảnh, yêu cầu học sinh hãy sử dụng cấu trúc ngữ pháp vừa được học vào đoạn hội thoại. Sau đó, giáo viên hãy để các bạn học trò đóng vai ngay tại lớp.

 Ví dụ:

‘Bumping into someone you haven’t seen for a long time’’, using these phrases (LIFE textbook, Upper Intermediate Unit 1d):

How are things?;  You’re looking very well;  What have you been up to?; It obviously suits you; X was asking after you the other day; Say hello to her from me; Sorry, I’ve got to rush; It was great to see you.

3. Kể một câu chuyện hài hước

Giáo viên hãy một kể câu chuyện bằng chuỗi các hình ảnh hoặc phim hoạt hình, và chừa lại hình ảnh cuối cùng. Sau đó, hãy yêu cầu học sinh kể lại các chi tiết có trong câu chuyện. Tiếp đó, giáo viên bật audio, bấm dừng trước câu kết (câu kết mang tính hài hước, là điểm nhấn của câu chuyện), yêu cầu nửa lớp bịt tai lại. Sau đó, hãy để nửa còn lại nghe câu kết. Bây giờ, các thầy cô hãy cho những học sinh không nghe thấy câu kết kể lại câu chuyện cho đến câu kết vừa nghe được. Lúc ấy, nửa còn lại sẽ nói ra câu kết để hoàn thành câu chuyện.

4. Âm nhạc

Thầy cô mở 02-03s của một bài hát nhạc phổ biến, đồng thời cho học sinh biết tên của ca sĩ. Tiếp đó, cả lớp cùng thảo luận theo nhóm nhỏ và tự sáng tạo thêm những từ tiếp theo (tối đa 10 từ). 

Ví dụ:

  • No woman …… (no cry) – Bob Marley
  • Another one bites ….. (the dust) – Queen
  • Hello it’s …. (me) – Adele
  • It’s close to …… (midnight. Something evil’s lurking …) – Michael Jackson (thriller)
  • All the single … (ladies) – Beyonce
  • Every breath …… (you take) – The Police
  • Hey Jude … (don’t make it bad) – The Beatles

Khi giáo viên check đáp án của mỗi nhóm, nhóm có thể nói hoặc hát những từ còn thiếu. Những nhóm có thể giải thích thêm ý nghĩa hoặc thông điệp của bài hát sẽ được thêm điểm cộng. 

5. Food 

Giáo viên có thể tạo một buổi thuyết trình để học viên được mang món ăn yêu thích của mình đến lớp và thuyết trình bằng tiếng Anh. Các em nên giải thích món ăn đó là gì (nguồn gốc, xuất xứ, tại sao món ăn lại có tên đó..) Nếu đó là món các em tự làm, hãy nhờ các em chia sẻ thêm công thức. Yêu cầu các học sinh khác tương tác bằng cách nhận xét hương vị và tính thẩm mỹ.

Nguồn tham khảo bài viết:

  • twinkl.co.uk
  • understood.org
  • National Geographic Learning

Là trung tâm chuyên đào tạo Giáo viên Tiếng Anh Chuyên nghiệp và Cấp chứng chỉ dạy tiếng Anh TESOL tại Việt Nam.

Với khóa học TESOL Premium dành cho những học viên có mong muốn cải thiện khả năng giảng dạy và tiếp xúc với những kiến thức, phương pháp dạy học tiên tiến và hiệu quả. Không chỉ chú trọng vào chất lượng giảng dạy và kết quả thực sự.

Chúng tôi còn đặt tâm vào sự phát triển về cảm xúc lẫn tinh thần của học viên. Để mỗi học viên tốt nghiệp sẽ trở thành một giáo viên Tiếng Anh có TÂM – TẦM – TÀI.

Chúng tôi hi vọng sẽ đóng góp cho sự phát triển tích cực của bạn – một giáo viên Tiếng Anh chuyên nghiệp thực thụ nói riêng cũng như việc dạy và học Tiếng Anh ở Việt Nam nói chung.