Grammar – The one word that invokes absolute terror in every English teacher! (Ngữ pháp – Nghe tên thôi là đủ để rất nhiều bạn giáo viên tiếng Anh phải khóc thét!). Chúng ta hãy “thuần hóa” grammar để luôn tự tin “tiếp chiêu” tất cả các bài ngữ pháp cho mọi lứa tuổi. Trong bài viết này, chia sẻ các bạn cách dạy ngữ pháp thật vui, đơn giản mà hiệu quả.
Đầu tiên, chúng ta cần hiểu rõ vai trò của grammar trong việc hình thành năng lực tiếng Anh của người học:
– Ngữ pháp có quan trọng không? Có! Hiểu ngữ pháp thì mới có thể nói và viết được các câu đúng cú pháp (syntax), và tránh được các lỗi sai như thiếu S/ES, chia thì sai, động từ và chủ ngữ lệch nhau (subject-verb agreement),…
– Ngữ pháp quan trọng, nhưng trọng số (weight) trong việc học tiếng Anh, đặc biệt là đối với người Việt vốn đã input quá nhiều ngữ pháp không hiệu quả, không cao. Thời gian học ngữ pháp chỉ nên chiếm khoảng 20% tổng thời lượng input tiếng Anh
– Ngữ pháp giúp chúng ta đặt câu đúng cấu trúc, nhưng để sử dụng được thành thạo các cấu trúc ngữ pháp đã biết trong giao tiếp thực tế. Chúng ta cần những điều kiện rất gắt gao: Có thời gian để suy nghĩ, phải biết cấu trúc ngữ pháp mình muốn dùng, phải chủ động nhận thức là mình muốn nói/viết đúng
Nguyên tắc dạy ngữ pháp
Vậy, để học trò tiếp thu ngữ pháp một cách hiệu quả, hiểu và sử dụng được, giáo viên cần lưu ý những nguyên tắc sau khi giảng dạy ngữ pháp:
– Sử dụng các cách GIẢI NGHĨA CỰC KỲ ĐƠN GIẢN, không dùng các cách diễn đạt hàn lâm và bí ẩn như trường phổ thông hoặc từ chuyên ngành mà chỉ có GV hiểu như “cấu trúc đảo ngữ”, “conjunction”, “transitional verbs”, …
Lưu ý:
Với Kids, GV không cần giải nghĩa gì cả, chúng ta sẽ tiếp cận theo hướng Inductive: dùng nhiều sẽ hấp thụ một cách tiềm thức
Với người lớn, GV cần có thêm phần dịch nghĩa, liên hệ tiếng Anh và tiếng Việt, để thỏa mãn nhu cầu được hiểu của học viên
– Học viên phải được sử dụng (nói + đặt câu) các mẫu câu ngay tại lớp, bài tập về nhà nên là tự viết câu ra và NÓI LẠI
– Luôn đưa vào NGỮ CẢNH (context) để không nhàm chán, liên hệ rất nhiều đến bản thân học viên, tạo sự gần gũi, không máy móc, không tập trung vào cấu trúc quá nhiều
– Học các “CHUNKS” (cụm) ngữ pháp (VD: I want to…, You should …). Không nên học theo cấu trúc kiểu S+V+O, để tăng sự uyển chuyển, có thể ghép vào các tình huống giao tiếp khác nhau
– Tập trung vào những cấu trúc CƠ BẢN NHẤT. Đừng phí thời gian vào những cấu trúc ảo diệu như “Tương lai hoàn thành”, “Quá khứ hoàn thành”, “Hiện tại hoàn thành tiếp diễn”, hoặc quá tiểu tiết như “Infinitive with/without To”, “Linking verbs”… Những cấu trúc này cứ học thuộc, không cần biết lý do
VD: nắm vững 4 thì căn bản trong tiếng Anh: hiện tại, tương lai, quá khứ, tiếp diễn với cấp độ Elementary (+ hiện tại hoàn thành với cấp độ Pre-intermediate), số ít số nhiều, 3 loại If phổ biến nhất, So sánh hơn, so sánh nhất
– Việc học các mẫu câu và văn phạm KHÔNG ĐI THEO MỘT TRÌNH TỰ CỐ ĐỊNH, cứng nhắc, mà đi theo trình độ của từng lớp, và năng lực hấp thụ của từng học viên
– LẶP ĐI LẶP LẠI (repetition)
Xem thêm >> LET YOURSELF LOOSE WITH TPR – Hãy Để Cơ Thể Hết “Đơ” Cùng TPR
Quy trình dạy ngữ pháp
Chúng ta có 2 cách tiếp cận 1 bài dạy ngữ pháp:
1. Deductive
GV cung cấp cấu trúc ngữ pháp cho học viên, hướng dẫn cách dùng, dịch nghĩa ra tiếng Việt. Sau đó học viên tập đặt câu, dịch nghĩa để hiểu.
Phương pháp này lợi thế là phù hợp với sinh viên, người lớn mới bắt đầu học tiếng Anh (level Beginner, Elementary). Vì họ có nhu cầu được hiểu xem mình học gì, để liên kết giữa cái cũ với cái mới
Present
Giới thiệu về Usage – Cách dùng của thì, hướng dẫn cho học viên ý nghĩa của cấu trúc học hôm nay, dẫn nhập (lead in) và liên kết giữa tiếng Việt với tiếng Anh. Hướng dẫn tình huống sử dụng, cho các bạn ghi chú lại vào tập hoặc ghi ngay lên script cho nhớ
VD: “I want to” là “Tôi muốn” nha các bạn, chúng ta sử dụng “I want to” để nói lên 1 điều mình mong muốn, và theo sau “I want to” là động từ nguyên mẫu, ví dụ nha: “I want to run” là “Tôi muốn chạy”, “I want to eat” là “Tôi muốn ăn”
Practice
Hướng dẫn Sentence Form – Mẫu câu và cho các bạn đặt câu + dịch ngay tại lớp Lồng ghép Time expression – Trạng ngữ chỉ thời gian vào (nếu dạy thì). Lồng ghép activity để ôn lại bài & làm bài tập. Lặp đi lặp lại liên tục trong suốt quá trình học, mỗi lần lặp các bạn GV thêm vào các mẫu câu mới
2. Inductive
GV hoàn toàn không đả động gì đến ngữ pháp, mà mô tả các cấu trúc câu thông qua ngôn ngữ hình thể, hình ảnh, phim,… Sau đó học trò bắt chước theo giáo viên và dần dần tự khám phá ra cách dùng cấu trúc ngữ pháp này. Rất phù hợp cho thiếu nhi từ 5-12 tuổi và người lớn đã có nền tảng tiếng Anh (Pre-intermediate trở lên)
VD: dạy Giới từ (Preposition) in, on, under bằng hình thể, GV để trái banh lên trên, bên dưới, trong cặp, và nói to lên các câu “It’s on the bag”, “It’s under the bag”,… sau đó lồng ghép những activity khác nhau để học trò tự nhớ và biết cách sử dụng giới từ để nói vị trí đồ vật
Present
Giới thiệu mẫu câu (sentence form) thông qua hình ảnh, clip, ngôn ngữ hình thể, chỉ dùng tiếng Anh
VD: Dạy Verb-ing, GV chiếu lên hình ảnh 1 người đang ngủ, hoặc làm hành động ngủ và đọc thật to “I am sleeping”, làm tương tự với 1 số hành động “I am running”, “I am writing”,…
PRACTICE
Cho cả lớp & từng bạn lặp lại, sau đó biến đổi câu, GV sửa lỗi Lồng ghép activity để ôn lại bài & làm bài tập. Lặp đi lặp lại liên tục trong suốt quá trình học, mỗi lần lặp các bạn GV thêm vào các mẫu câu
mới
Xem thêm >> Phương Pháp Dạy Nghe Và Phản Xạ Cực Hay – TPRS
BONUS: 1 số trang dạy ngữ pháp cực hay, có sẵn material, lesson plan, GV chỉ việc dạy là auto hay!
http://moviesegmentstoassessgrammargoals.blogspot.com/
https://busyteacher.org/classroom_activities-grammar-worksheets/
