Listening Dictation – Nghe và chép chính tả

Nghe và chép chính tả (listening dictation) là một trong những phương pháp cực kỳ hiệu quả để luyện nghe tiếng Anh dành cho người mới bắt đầu (elementary). Theo nghiên cứu của Yonezaki (Nagaoka National College, 2014) và G. Reza Kiany (TESL Canada Journal, 2002), việc nghe và chép chính tả:

  • Giúp người học rèn luyện quá trình chuyển đổi âm thanh nghe được thành cấu trúc ngôn ngữ (linguistic form), sau đó output ra thành dạng chữ, giúp nhận thức được những âm khó, những âm đuôi như S, ES, ED, các từ hay bị lướt qua như A, An, The, Some,… và các âm nối (Linking sound) như “Hang-gout” (Hang out), “Chill-lout” (Chill out), This-saf-ternoon (This afternoon)…
  • Một điểm tương tự TPR, nghe và chép chính tả cũng kết hợp tai, mắt, và vận động để giúp bạn đạt sự tập trung cao nhất khi nghe. Chép chính tả cũng giúp bạn học từ vựng và ngữ pháp ngay trong bài học.
  • Chép chính tả còn giúp rèn luyện khả năng nghe ý chính, khả năng dự đoán thông tin (predictive/active guesswork), khả năng phân tích các cấu trúc ngữ pháp khi nghe, tăng tần suất hoạt động của trí nhớ tức thời (short-term memory), đồng thời giảm thời gian “lag” giữa nghe (recognition) và hiểu (comprehension).

Khi nghe chép chính tả, từng đoạn ngắn, dễ sẽ được lặp lại nhiều lần, các bạn học viên nghe và chép trong trạng thái tập trung cao độ, giúp nhớ rất sâu những gì bạn học, đưa nó vào bộ nhớ dài hạn để sử dụng sau này. Việc nghe và chép chính tả có thể áp dụng không chỉ cho bài học trong lớp mà còn thỏa mãn việc luyện nghe với bất kỳ tài liệu nào các bạn thích, từ TV shows, movies đến audio books.

Quy trình dạy Listening Dictation

Để có bài chép chính tả thật hiệu quả, giáo viên cần chuẩn bị:

  • Script bài chép chính tả.
  • Audio bài chép chính tả.
  • Phần mềm GOM Player hoặc phần mềm có chức năng lặp từng đoạn tương tự.
  • Các điểm văn phạm đơn giản (Comprehensible Grammar) trong bài để giải thích và cho lớp luyện tập.

Trình tự dạy

  1. Giáo viên cho các bạn nghe không script (1 lần). Có thể hỏi các bạn hiểu bao nhiêu phần trăm.
  2. Nghe và chép chính tả: cho các bạn nghe mỗi câu liên tục 5-7 lần (hoặc hơn tùy năng lực của lớp), sau đó giáo viên đọc lại đoạn vừa nghe thật chậm và nhấn mạnh các âm khó (S, T,…), linking sound,… Nếu lớp yếu, cho nghe ở tốc độ chậm 0.8-0.5. Bạn nào quá chậm chép không kịp có thể nhìn script chép.
    Giáo viên tương tác vào bài chép, đi vòng quanh xem các bạn bí chỗ nào thì gợi ý, kết hợp hoạt động như chia đội ra chép, ném sticky ball, hỏi đáp nhanh,… để bài chép chính tả vui, không nhàm chán.
  3. Giáo viên cho các bạn tự dịch và đọc to lên cho cả lớp nghe từng câu. Tthường các bạn sẽ dịch sai rất nhiều, không sao cả, cứ để các bạn nói hết ý.
  4. Giáo viên dịch lại từng cụm từ ngắn trong từng câu của bài.
    Bước 3 và 4 có thể làm trước bước 2 nếu lớp yếu.
  5. Sau khi chép xong, giáo viên cho các bạn sửa lỗi. Cho các bạn nghe lại 2 lần ở các tốc độ 1.0 và 1.2 để rèn khả năng nghe. Hỏi xem hiểu bao nhiêu phần trăm để các bạn thấy hiệu quả của việc chép chính tả.
  6. Giáo viên cho cả lớp luyện nói bằng cách Repeat. Lưu ý các bạn đọc thật to, bắt chước cảm xúc, lên xuống của người bản ngữ, kèm theo ngôn ngữ hình thể đã học bằng TPR, lưu ý các âm nối và âm khó.

Tiêu chuẩn cần đạt

  • Giúp học viên hiểu được sâu sắc bài chép chính tả, cảm thấy sáng ra kiến thức mới.
  • Luyện nghe qua chép chính tả trên 45 phút không bị nhàm chán.
  • Học viên được học và tập dịch, đặt câu ngắn gọn các điểm văn phạm đơn giản.

Xem thêm >> Phương Pháp Drilling Trong Dạy Từ Vựng

Tài liệu tham khảo thêm về Listening Dictation

Listening dictation for Japanese students

Methodology of Listening dictation

Dictation method to improve student’s listening skills

The effect of dictation on Elementary ESL Learner

Thông tin tác giả

Admin - TESOL Simple Education

Xem thêm bài viết